Rotterdam to nie tylko ogromny port przemysłowy kojarzony nowoczesną architekturą. Nazywany jest też zielonym miastem słynącym z ogrodów dachowych, rynków rolniczych i zurbanizowanych ferm świń. Jednym z najciekawszych projektów miejskiej agrotechniki jest gospodarstwo Je Eigen Stad Uit (UJES) co oznacza “z twojego rodzimego miasta”. To tutaj rozwija się europejskie centrum upraw akwaponicznych, gdzie rośliny wzrastają wraz z dożywiającymi je rybami.
Do końca lat 80 gospodarstwo specjalizowało się w przetwórstwie owocowo – warzywnym. Następnie miejsce stało się opuszczoną ruiną. W 2012 roku UJES wydzierżawił od miasta nieruchomość. Akwaponika to sposób hodowli ryb i roślin w jednym środowisku. Do pewnego stopnia jest to więc rozwinięta koncepcja stosowanej także w Polsce techniki upraw hydroponicznych – tutaj glebę zastępuje się wodą, co znacząco zwiększa wydajność wzrostu (istnieją także uprawy aeroponiczne). W dużej szklarni znajdują się dwa rzędy sałat i kapusty chińskiej, rosnących na plastikowych, pływających matach – na farmie uprawiane są także grzyby shiitake. Najpierw rośliny są umieszczane na jednej stronie stawu (pływających matach) i rozrastają się do drugiego końca. Wtedy są zbierane.
Wody dla roślin i ryb są połączone ale utrzymywane w różnych pojemnikach. Ryby stale produkują substancje odżywcze dla roślin, a rośliny czyszczą wodę dla ryb. W UJES współpracują jednocześnie dwa różne systemy – w jednym hodowane są tilapie, a w drugim sumy. Pomieszczenie jest bardzo ciepłe i wilgotne. Oprócz akwariów pełnych ryb, znajdują się tam zbiorniki z bakteriami. Bakterie są potrzebne do przekształcania odpadów rybnych na składniki pokarmowe dla roślin. Woda w zbiornikach staje się toksyczna dla ryb, przez amoniak z ich własnych odpadów. Rośliny nie mogą go wchłonąć jako składnik, dlatego ścieki przepływają przez akwaria z bakteriami, które wchodzą w reakcje z amoniakiem i przekształcają go w azotan. Następnie azotan przepływa przez stawy z roślinami, które czyszczą tą wodę, a ona wraca do ryb. Nic się nie marnuje.
Woda z azotanem nie zmienia przy tym smaku warzyw – większy wpływ ma ilość promieni słonecznych, substancji odżywczych i czas trwania wzrostu.
(Schemat upraw akwaponicznych)
Obecnie warzywa hodowane są na matach plastikowych, ale mogą byś również uprawiane na matach z konopi, które po zebraniu z nich roślin, mogą być zastosowane do uprawy grzybów. Natomiast po zebraniu grzybów, mata może posłużyć jako materiał opakowaniowy – nic nie jest odrzucane i wszystko zostaje wykorzystane w jak największym stopniu.
Oprócz warzyw, ryb i grzybów rosną tam rośliny w szklarniach tunelowych na zewnątrz gospodarstwa. Wszystko co rośnie w UJES sprzedawane jest na miejscu, dostarczane do innych restauracji albo wystawiane na lokalnych rynkach. UJES również pomaga zdobyć doświadczenie młodym ogrodnikom, oferując im kurs i miejsce w gospodarstwie do nauki.
