Toyota tworzy eksperymentalne miasto o nazwie Woven City, położone na terenie dawnej fabryki Higashi-Fuji u podnóża góry Fuji. Nie będzie to typowe smart city, lecz „ewoluujący system miejski” – żywe laboratorium, które uczy się i doskonali dzięki danym zbieranym w czasie rzeczywistym oraz opiniom mieszkańców.
Projekt, rozpoczęty w 2024 roku, ma docelowo pomieścić około 2 tysiące mieszkańców. Na razie sprowadziło się tu 360 osób – głównie pracowników Toyoty, ich rodzin, a także naukowcy oraz grupa emerytów. Nazwa miasta – „Woven” (tkanina) – symbolizuje zarówno gęstą sieć ulic, jak i korzenie Toyoty w przemyśle tekstylnym, łącząc mobilność, infrastrukturę cyfrową i interakcje społeczne. Projekt opiera się na filozofii kaizen, czyli ciągłego doskonalenia, gdzie mieszkańcy nie są biernymi użytkownikami, lecz aktywnymi współtwórcami miejskich rozwiązań. W mieście mieszkają różne grupy demograficzne, co pozwala na zbieranie szerokiego spektrum doświadczeń i opinii, dzięki czemu Woven City jest bardziej adekwatnym i skutecznym prototypem urbanistycznym.
Toyota wprowadziła rozbudowane mechanizmy pozyskiwania informacji zwrotnej – od tradycyjnych warsztatów partycypacyjnych i ankiet po zaawansowane technologie cyfrowe, które monitorują zachowania mieszkańców. Dane z codziennych aktywności, takich jak spacery po placach czy korzystanie z kiosków, są wykorzystywane do ciągłej optymalizacji systemów i usług. Woven City funkcjonuje jako prototyp „software defined city” – miasto definiowane i sterowane przez oprogramowanie. Wykorzystuje technologie Internetu Rzeczy (IoT) oraz cyfrowych bliźniaków (digital twins), które pozwalają planistom symulować scenariusze miejskie i optymalizować systemy energetyczne, gospodarkę odpadami, wodą czy oświetleniem, zanim zostaną wprowadzone w rzeczywistości.
Woven City jest także poligonem do testów autonomicznych pojazdów i innych innowacji, które trudno wdrożyć w tradycyjnych miastach. Przestrzeń publiczna jest podzielona na strefy – promenady pieszo-rowerowe, pasy dla autonomicznych pojazdów niskiej prędkości, a także system autonomicznych elektrycznych pojazdów e-Palette, które służą do transportu osób, dostaw i handlu mobilnego. Infrastruktura miejska jest w dużej mierze podziemna – sieć tuneli o powierzchni około 25 tys. m² łączy 14 budynków, umożliwiając autonomicznym robotom dostarczanie towarów i zarządzanie odpadami bez zakłócania życia na powierzchni.
Miasto jest zbudowane z materiałów przyjaznych środowisku – głównie drewna o neutralnym bilansie węglowym, a dachy pokrywają panele fotowoltaiczne. Kluczowym elementem jest zdecentralizowana mikro-sieć wodorowa, wspierana przez ogniwa paliwowe i wymienne, lekkie kartridże wodorowe, które zasilają domy i pojazdy. System ten został szybko dostosowany do potrzeb starszych mieszkańców, którzy mieli trudności z obsługą, poprzez wprowadzenie podnośników i sterowania głosowego. Woven City współpracuje z wieloma partnerami korporacyjnymi – np. Daikin testuje adaptacyjne rozwiązania poprawiające jakość powietrza, UCC Japan prowadzi mobilne kawiarnie wzmacniające społeczność, a firmy DyDo i Nissin eksperymentują z kioskami żywieniowymi reagującymi na preferencje konsumentów w czasie rzeczywistym.
Dane zbierane przez gęstą sieć czujników obejmują ruch pieszych, zużycie energii, warunki środowiskowe i wzorce korzystania z przestrzeni publicznych. Pozwala to na dynamiczne dostosowywanie rozkładów jazdy pojazdów, oświetlenia ulic czy wprowadzanie tymczasowych atrakcji, gdy spada aktywność mieszkańców. Transformacyjne podejście Woven City Richard Florida streścił w trzech podstawowych zasadach:
- Zacznij od małych kroków i szybko wprowadzaj zmiany: przed skalowaniem zweryfikuj pomysły za pomocą ograniczonych prób w warunkach rzeczywistych — traktuj miasto nie jako ukończony plan, ale jako ciągły eksperyment.
- Ciągła informacja zwrotna w czasie rzeczywistym: technologie i systemy miejskie wykorzystujące opinie mieszkańców do szybkiego i ciągłego dostosowywania sposobu funkcjonowania miasta.
- Upoważnieni mieszkańcy: angażuj mieszkańców nie jako biernych użytkowników, lecz jako aktywnych współtwórców, których doświadczenia życiowe kształtują i udoskonalają systemy miejskie w czasie rzeczywistym
Takie podejście pokazuje, że miasta są dynamicznymi systemami uczącymi się, które muszą ewoluować na podstawie zachowań i opinii mieszkańców.
W przeciwieństwie do wielu innych ambitnych, ale sztywnych i kosztownych projektów smart city, Woven City stawia więc na elastyczność, partycypację i ciągłe doskonalenie. Dzięki temu chce zbudować zaufanie mieszkańców i być prawdziwym inkubatorem miejskich innowacji. W kontekście wyzwań współczesnych miast, takich jak spadek ruchu do centrów biznesowych czy zmiany w modelach pracy, Woven City rozwija narzędzia do lepszego planowania przestrzeni, transportu i usług. Może pomóc w przekształcaniu dzielnic biurowych w mieszkalne lub wielofunkcyjne oraz w optymalizacji tras komunikacji publicznej. Ponadto, model Woven City może wspierać transformację przedmieść, które dzięki elastycznej infrastrukturze, większej liczbie terenów zielonych, promocji ruchu pieszego i rowerowego oraz inteligentnemu zarządzaniu dostawami, mogą stać się bardziej zrównoważonymi i przyjaznymi miejscami do życia.
/Fot: Woven City//
